2025’in En İyi 10 Botoks Markası Rehberi

2025 yılında en iyi botoks markası hangisi sorusu, hem estetik amaçlı uygulama yaptırmayı düşünenler hem de medikal tedaviye ihtiyaç duyanlar için oldukça önemli hale geliyor. Günümüzde botoks, yalnızca kırışıklık tedavisi için değil, migren, aşırı terleme, kas spazmları gibi pek çok farklı alanda da tercih ediliyor.

Bu rehberde en iyi botoks markaları, fiyat karşılaştırmaları, botoks vs Dysport farkları ve DAXXIFY yeni nesil botoks gibi yeni trendler hakkında kapsamlı bilgiler sunuluyor. Özellikle Türkiye’de onaylı botoks markalarına ve FDA onaylı botoks çeşitlerine odaklanarak güvenilir kaynaklardan derlediğimiz bilgilerle seçim yapmanı kolaylaştırıyoruz.

Türkiye’de Onaylı Botoks Markaları

Türkiye’de botoks uygulaması yapılabilmesi için ürünün Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı olması gerekiyor. Bu durum, hem uygulama yapan doktorların hem de hastaların güvenliğini sağlamak açısından önem taşıyor.

Türkiye’de resmi olarak onaylı ve yaygın şekilde kullanılan botoks markası seçenekleri şu şekilde bulunuyor:

  • Botox Cosmetic (Allergan)

  • Dysport (Ipsen)

Bu iki ürün, yalnızca Türkiye’de değil, dünyada da en sık tercih edilen en iyi botoks markaları arasında yer alıyor. Her ikisi de FDA onaylı botoks listesinde bulunuyor ve uzun yıllardır güvenilirliği ile ön plana çıkıyor.

Diğer bazı global markalar ise henüz Türkiye’de ruhsat almamış durumda bulunuyor.

Botox Cosmetic (Allergan)

En iyi botoks markası denildiğinde akla ilk gelen ürün. 2002’den beri FDA onaylı botoks olarak pazarda bulunuyor.
Avantajları:

  • Kırışıklık tedavisinde yüksek başarı oranı sunuluyor.

  • Klinik çalışmalarla etkinliği kanıtlanmış bulunuyor.

  • Tahmin edilebilir ve doğal sonuçlar sağlanıyor.

Dysport (Ipsen)

Botoks vs Dysport karşılaştırmasında daha hızlı etki gösterdiği için popülerlik kazanıyor.
Avantajları:

  • Daha geniş difüzyon alanı sunuluyor.

  • Büyük kas gruplarında etkili bulunuyor.

  • Medikal kullanımda da sıkça tercih ediliyor.

2025’in En İyi Botoks Markaları (Global Bakış)

Global pazarda en iyi botoks markaları arasında her yıl yeni teknolojiler ve ürünler öne çıkıyor. 2025 itibarıyla estetik ve medikal uygulamalarda tercih edilen bu markalar, farklı avantajlar ve kullanım özellikleriyle dikkat çekiyor.

Aşağıda yer alan 10 botoks markası, dünya genelindeki kliniklerde en çok uygulanan ve uzmanlar tarafından sıklıkla önerilen seçenekler arasında bulunuyor.

Botox Cosmetic (Allergan)

Botox Cosmetic, Allergan tarafından geliştirilen ve 2002 yılında FDA onaylı botoks statüsü kazanan en köklü markalar arasında bulunuyor. Özellikle kırışıklık tedavilerinde uzun yıllardır altın standart olarak görülüyor. Yüz kaslarına hedefli ve kontrollü şekilde etki eden bu ürün, tahmin edilebilir sonuçlar sunmasıyla öne çıkıyor. Bu nedenle hastaların memnuniyetini artırıyor ve doktorların en çok tercih ettiği en iyi botoks markası olma özelliğini koruyor.

Botox Cosmetic, estetik alanda alın çizgileri, kaz ayağı ve glabellar çizgiler gibi bölgelerde oldukça etkili sonuçlar sağlıyor. Bunun yanı sıra aşırı terleme (hiperhidroz), migren ve çeşitli kas rahatsızlıklarının tedavisinde de geniş bir kullanım alanı bulunuyor. Klinik deneyimler ve bilimsel çalışmalarla güvenilirliği kanıtlanmış olan bu marka, 2025 yılında da global pazarda liderliğini sürdürüyor.

Dysport (Ipsen)

Dysport, Ipsen tarafından geliştirilen ve 2009 yılında FDA onaylı botoks statüsüne sahip olmuş önemli bir botoks markası olarak öne çıkıyor. En belirgin özelliklerinden biri, ürünün daha geniş bir difüzyon alanı sunması. Bu da özellikle büyük kas gruplarının veya geniş yüz bölgelerinin tedavisinde avantaj sağlıyor. Hızlı başlangıç etkisi ile bilinen Dysport, birçok kullanıcı tarafından tercih ediliyor.

Botoks vs Dysport karşılaştırıldığında, Dysport daha hızlı etki göstermesi ve daha geniş yayılım alanı sunması ile farklılaşıyor. Estetik amaçlı kırışıklık tedavilerinin yanı sıra servikal distoni, spastisite gibi medikal rahatsızlıkların yönetiminde de yaygın olarak kullanılıyor. Hem etkinliği hem de güvenlik profili sayesinde 2025 yılında da dünya genelinde en çok uygulanan en iyi botoks markaları arasında yer alıyor.

Xeomin (Merz Pharmaceuticals)

Xeomin, Almanya merkezli Merz Pharmaceuticals tarafından geliştirilmiş ve yüksek saflığa sahip bir botoks markası olarak tanınıyor. En büyük avantajlarından biri, yardımcı proteinler içermemesi. Bu sayede antikor gelişme riski en aza indiriliyor ve uzun süreli tedavi gerektiren hastalarda bile güvenle kullanılabiliyor. FDA onaylı botoks kategorisinde bulunan Xeomin, saf nörotoksin içeriğiyle dikkat çekiyor.

Estetik uygulamalarda kaz ayağı, alın çizgileri gibi kırışıklıkların tedavisinde etkili sonuçlar sunuluyor. Ayrıca, blefarospazm (göz çevresindeki kas spazmları) ve servikal distoni gibi tıbbi rahatsızlıkların tedavisinde de tercih ediliyor. Saf formülü sayesinde daha düşük immün yanıt riski oluşturması, 2025 yılında da en iyi botoks markaları arasında güçlü bir konumda bulunmasını sağlıyor.

Jeuveau (Evolus)

Jeuveau, estetik dünyasında “Newtox” adıyla da bilinen yenilikçi bir botoks markası olarak öne çıkıyor. 2019 yılında FDA onaylı botoks statüsü kazanmış olan bu ürün, özel olarak estetik uygulamalar için geliştirilmiş bulunuyor. Hi-Pure teknolojisi ile üretilen Jeuveau, yüksek düzeyde saflık ve güvenlik sağlıyor.

Diğer bazı botoks markaları gibi medikal alanlarda değil, yalnızca estetik amaçlı kullanılması için tasarlanmış bulunuyor. Özellikle alın çizgileri, kaz ayağı ve diğer yüz kırışıklıklarının tedavisinde başarılı sonuçlar sunuluyor. Yenilikçi yapısı ve hızlı etkisiyle 2025 yılında en iyi botoks markası alternatifleri arasında hızla yükselmeye devam ediyor.

Nabota (Daewoong Pharmaceutical)

Nabota, Güney Kore merkezli Daewoong Pharmaceutical tarafından geliştirilen ve 2019 yılında FDA onaylı botoks statüsünü almış güçlü bir botoks markası olarak dikkat çekiyor. Oldukça saf formülü sayesinde hem estetik hem de medikal uygulamalarda etkili sonuçlar sağlanıyor. Özellikle hızlı etki başlangıcı ve uzun süreli etki avantajları, kliniklerde tercih edilmesini sağlıyor.

Estetik alanda derin glabellar çizgiler gibi zor kırışıklıkların tedavisinde tercih ediliyor. Bunun yanında kas spastisitesi, kronik ağrı gibi tıbbi durumların yönetiminde de başarılı şekilde kullanılıyor. Uygun fiyat/performans dengesi sunması sayesinde Nabota, 2025 yılında global pazarda en iyi botoks markaları arasında önemli bir konumda bulunuyor.

Meditoxin (Medytox)

Meditoxin, Kore merkezli Medytox tarafından geliştirilen ve dünya genelinde geniş bir kullanım alanı bulan botoks markası olarak öne çıkıyor. Estetik alanda yüz gençleştirme ve kırışıklık giderme amaçlı yaygın olarak tercih ediliyor. Ayrıca kas spazmlarının tedavisinde de güvenli ve etkili bir seçenek sunuluyor.

Klinik geçmişi oldukça güçlü olan Meditoxin, düşük yan etki profili ve tatmin edici sonuçları sayesinde hem hastalar hem de uygulayıcılar tarafından sıkça tercih ediliyor. Botoks fiyatları açısından da daha ekonomik bir alternatif sunuluyor. Bu yönleriyle 2025 yılı itibarıyla global pazarda en iyi botoks markaları arasında yer alıyor.

Botulax (Hugel)

Botulax, Hugel tarafından geliştirilen ve uygun fiyatıyla dikkat çeken bir botoks markası olarak son yıllarda önemli bir pazar payı kazanmış bulunuyor. Botulax, özellikle botoks fiyatları açısından uygun ve erişilebilir bir seçenek sunuluyor. Yüksek kalite standartları ve sıkı denetim süreçlerinden geçirilerek üretiliyor.

Estetik uygulamalarda yüz kırışıklıkları (kaz ayağı, glabellar çizgiler, alın kırışıklıkları) tedavisinde yaygın olarak tercih ediliyor. Bununla birlikte kas spazmları gibi tıbbi rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılabiliyor. Fiyat/performans oranı yüksek olması, Botulax’ı 2025 yılında popüler en iyi botoks markaları arasına taşıyor.

Innotox (Medytox)

Innotox, sıvı formda geliştirilen yenilikçi bir botoks markası olarak öne çıkıyor. Medytox tarafından geliştirilen bu ürün, kullanıma hazır sıvı formu sayesinde enjeksiyon sürecini oldukça pratik ve güvenli hale getiriyor. Reçetesiz hazırlanması gerekmemesi, uygulayıcıların işini büyük ölçüde kolaylaştırıyor.

Innotox, estetik uygulamalarda özellikle yüz kırışıklıklarının tedavisinde yüksek kullanıcı memnuniyeti sağlıyor. Dozajlama kolaylığı ve düşük hata riski ile biliniyor. Modern kliniklerde tercih edilen en iyi botoks markaları arasında hızla popülerlik kazanıyor.

Bocouture (Merz Pharmaceuticals)

Bocouture, Almanya merkezli Merz Pharmaceuticals tarafından üretilen özel bir botoks markası olarak piyasada bulunuyor. Protein içermeyen formülü sayesinde düşük immün yanıt riski sunuluyor. Bu özelliği sayesinde uzun süreli uygulamalarda daha güvenilir bir alternatif sağlanıyor.

Estetik amaçlı yüz kırışıklığı tedavilerinde yüksek başarı oranı ile kullanılıyor. Ayrıca servikal distoni gibi nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde de etkin bir seçenek olarak kliniklerde yer alıyor. 2025 yılında global pazarda güvenilirliği ve yüksek kullanıcı memnuniyeti ile öne çıkan en iyi botoks markaları arasında bulunuyor.

Azzalure (Galderma)

Azzalure, Galderma tarafından geliştirilen ve özellikle Avrupa pazarında yaygın olarak kullanılan bir botoks markası olarak biliniyor. Dysport ile aynı bakteriyel suştan üretilmiş olmasına rağmen, formülasyonu estetik kullanıma özel olarak optimize ediliyor.

Hızlı etki başlangıcı ve uzun süreli sonuçlar sunuluyor. Avrupa’da özellikle yüz kırışıklıklarının giderilmesinde yaygın tercih ediliyor. 2025 yılında da Avrupa pazarında güçlü bir konuma sahip olan en iyi botoks markaları arasında yerini koruyor.

Botoks vs Dysport Karşılaştırması

Botoks vs Dysport konusu, hem estetik hem de medikal uygulamalarda en çok merak edilen başlıklardan biri oluyor. Çünkü iki ürün de FDA onaylı botoks kategorisinde yer alıyor ve dünya çapında yaygın olarak kullanılıyor. Ancak formülasyon ve etki özellikleri açısından bazı temel farklar bulunuyor.

Bu farkları bilmek, kişisel beklentilere ve tedavi ihtiyaçlarına göre en uygun botoks markası seçimini yapmayı kolaylaştırıyor.

Molekül Yapısı ve Difüzyon

Dysport, daha küçük protein yapılarına sahip olduğu için enjeksiyon sonrası daha geniş bir alana yayılma eğilimi gösteriyor. Bu özellik, özellikle alın ve boyun gibi geniş bölgelerde doğal geçişli bir görünüm elde edilmesini sağlıyor.

Botox Cosmetic ise daha lokalize bir etki alanına sahip bulunuyor. Bu yüzden mimik kaslarının kontrollü şekilde hedeflenmesi gereken ince bölgelerde tercih ediliyor. Kaş arası ve göz çevresi gibi alanlarda Botox Cosmetic daha isabetli sonuçlar sunuluyor.

Etki Başlangıcı ve Süresi

Klinik gözlemler ve kullanıcı deneyimleri, Dysport uygulamasının genellikle daha hızlı etki gösterdiğini ortaya koyuyor. Genelde 1-2 gün içerisinde etkileri gözle görülür hale geliyor.

Botox Cosmetic ise 3-5 gün içinde etki göstermeye başlıyor ve nihai sonuçlar 7-10 gün içinde ortaya çıkıyor. Bu yönüyle daha yavaş ama daha uzun süre etkili olabiliyor.

Etki süresi açısından iki ürün benzerlik gösteriyor; genellikle 3-4 ay boyunca etkileri devam ediyor. Ancak kişisel kas yapısı ve metabolizma farklılıklarına bağlı olarak bu süre değişebiliyor.

Klinik Tercihler ve Kullanım Alanları

Botoks vs Dysport seçiminde klinikler genellikle uygulama bölgesine göre tercihte bulunuyor:

  • Küçük, hassas bölgeler (kaz ayağı, kaş arası çizgiler) için Botox Cosmetic öneriliyor.

  • Daha geniş yüz bölgeleri veya boyun çizgileri için Dysport daha yaygın tercih ediliyor.

  • Medikal uygulamalarda, her iki ürün de yüksek etkililik ve güvenlik profili ile kullanılabiliyor.

Sonuç olarak hem Botox Cosmetic hem de Dysport, güvenilir ve etkili en iyi botoks markaları arasında bulunuyor. Hangi ürünün seçileceği, kişinin beklentilerine ve hekimin uygulama deneyimine göre belirleniyor.

Uygulama Alanları ve Kullanım Amaçları

En iyi botoks markaları yalnızca estetik uygulamalar için değil, medikal tedaviler için de yaygın olarak kullanılıyor. Botoks markası seçerken uygulama alanına göre karar verilmesi büyük önem taşıyor çünkü her marka farklı kas gruplarına ve farklı ihtiyaçlara göre avantaj sunabiliyor.

Aşağıda hem estetik hem de medikal uygulama alanlarını detaylı şekilde bulabilirsiniz.

Estetik Uygulama Alanları

Botoks, estetik uygulamalarda kırışıklık tedavisi için en çok tercih edilen yöntemlerden biri olarak öne çıkıyor. Doğru uygulandığında yüz ifadesini bozmadan daha genç ve dinç bir görünüm sağlanıyor.

En sık uygulanan estetik bölgeler:

  • Alın çizgileri

  • Glabellar çizgiler (kaş arası çizgiler)

  • Kaz ayağı (göz kenarı çizgiler)

  • Boyun çizgileri

  • Dudak üstü çizgiler (smoker’s lines)

  • Çene ve çene hattı kontur düzeltme

En iyi botoks markaları arasında yer alan Botox Cosmetic, Dysport, Xeomin, Jeuveau ve Innotox, estetik uygulamalarda en çok tercih edilen seçenekler arasında bulunuyor.

Özellikle DAXXIFY yeni nesil botoks, uzun süreli etki avantajı sayesinde estetik pazarda dikkat çekiyor ve klinikler tarafından heyecanla takip ediliyor.

Medikal Uygulama Alanları

Botoks markası seçimi, medikal uygulamalarda daha da kritik hale geliyor çünkü bu alanlarda etkinlik ve yan etki profili hayati önem taşıyor.

En sık kullanılan medikal alanlar:

  • Migren tedavisi: Özellikle kronik migren hastalarında atak sayısını ve şiddetini azaltmak için uygulanıyor.

  • Hiperhidroz (aşırı terleme) tedavisi: Koltuk altı, avuç içi ve ayak tabanı gibi bölgelerde aşırı terlemeyi kontrol altına almak için kullanılıyor.

  • Kas spastisitesi: Felç sonrası gelişen kas kasılmalarında rahatlama sağlamak için etkili bulunuyor.

  • Servikal distoni: Boyun kaslarının istemsiz kasılmaları için tercih ediliyor.

  • Bruksizm (diş sıkma): Çene kaslarına uygulanan botoks sayesinde diş sıkma şikayetleri azaltılıyor.

Medikal uygulamalarda FDA onaylı botoks ürünleri olan Botox Cosmetic, Dysport, Xeomin ve Nabota gibi markalar daha sık kullanılıyor.

Özellikle güvenlik profili yüksek olan Xeomin, yardımcı protein içermemesi sayesinde uzun süreli medikal tedaviler için avantaj sağlıyor.

DAXXIFY Yeni Nesil Botoks

Son dönemin en dikkat çekici yeniliklerinden biri olan DAXXIFY yeni nesil botoks, uzun etkili formülüyle estetik dünyasında büyük ilgi görüyor. Özellikle uzun süre kalıcı sonuç isteyen kişiler için farklı bir alternatif sunuluyor.

2022 yılında ABD’de FDA onaylı botoks ürünleri arasına katılan DAXXIFY, geleneksel botoks markalarına kıyasla daha uzun etki süresi ile öne çıkıyor. Türkiye’de henüz yaygın klinik kullanım aşamasına gelmiş olmasa da, sektörde büyük bir heyecan yaratıyor ve 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de de ruhsatlandırma süreci devam ediyor.

Uzun Süreli Etki ve Yenilikçi Formül

DAXXIFY, özel bir peptid teknolojisi sayesinde kas üzerinde daha uzun süreli etki gösteriyor. Klinik çalışmalara göre etkisi 6 ila 9 ay arasında devam edebiliyor. Bu da standart en iyi botoks markaları olan Botox Cosmetic veya Dysport’a kıyasla iki kat daha uzun bir sonuç sunuluyor.

Özellikle yılda birkaç kez klinik ziyaretine vakit ayıramayan veya kalıcı etki isteyen kişiler için DAXXIFY yeni nesil botoks önemli bir avantaj sağlıyor. Ayrıca, formülasyonundaki özel taşıyıcı proteinler sayesinde hızlı başlangıç etkisi ve doğal bir görünüm elde edilmesi mümkün oluyor.

Türkiye’de Durum ve Beklentiler

Şu an için DAXXIFY yeni nesil botoks Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından onay aşamasında bulunuyor. 2025 yılı içerisinde ruhsat sürecinin tamamlanması ve ilk uygulamaların başlaması bekleniyor.

Bu gelişme, Türkiye’de en iyi botoks markaları listesine yeni ve iddialı bir alternatifin eklenmesi anlamına geliyor. Uzun etkili botoks talebinin giderek arttığı günümüzde, DAXXIFY’nin pazara girmesiyle birlikte klinik uygulama çeşitliliği daha da zenginleşmiş olacak.

Klinik Uygulama Tavsiyeleri

En iyi botoks markası seçildikten sonra doğru uygulama yöntemleri ve dikkat edilmesi gereken detaylar da tedavi başarısında belirleyici rol oynuyor. Bu yüzden uygulama sürecinde hem doktorun deneyimi hem de kişisel beklentiler iyi analiz edilmesi gerekiyor.

Aşağıdaki öneriler, başarılı bir botoks markası uygulaması için temel noktaları içeriyor.

Dozaj ve Uygulama Noktaları

Her botoks markası için önerilen dozaj ve uygulama teknikleri farklılık gösterebiliyor. Bu nedenle hekimin ürüne özgü protokollere ve deneyimlerine güvenmek önem taşıyor.

  • Küçük yüz kas gruplarında daha az ünite kullanılması, doğal ve dengeli bir görünüm sağlanıyor.

  • Geniş kas gruplarında (boyun, alın gibi) uygun yayılma ve etki süresi için doğru dozajlama yapılması gerekiyor.

  • Botoks vs Dysport farkları dozaj ayarlamasında da dikkate alınıyor çünkü ürünlerin molekül yapılarına göre farklı yayılım davranışları bulunuyor.

Seans Sıklığı ve Etki Kontrolleri

En iyi botoks markaları ile yapılan uygulamalarda ideal sonuç için düzenli takip önem taşıyor:

  • Uygulamadan sonraki 2–4 hafta içinde ilk kontrol yapılması öneriliyor. Böylece gerekirse küçük rötuşlar yapılabiliyor.

  • Ortalama etki süresi Botox Cosmetic, Dysport, Xeomin, Jeuveau, Nabota için 3–4 ay; DAXXIFY yeni nesil botoks için ise 6–9 ay olarak bulunuyor.

  • Uzun süreli ve etkili sonuç için seanslar planlanırken kişisel kas yapısı ve metabolizma hızı göz önünde bulunduruluyor.

Doğal Görünüm İçin Denge

Günümüzde hastaların büyük çoğunluğu doğal görünen botoks sonuçlarını tercih ediyor. Bu yüzden aşırı dozajdan veya yüz kaslarını tamamen bloke edecek uygulamalardan kaçınılması öneriliyor.

  • Kırışıklık tedavisi sırasında yüz ifadesini koruyacak dengeli enjeksiyon stratejileri benimseniyor.

  • Mimikleri bozmadan genç ve dinç bir görünüm sağlamak için düşük dozlu ama doğru noktalara yapılan uygulamalar ön plana çıkıyor.

Not: Sayfamızdaki içeriklerin tümü sadece bilgilendirme amaçlıdır ve bununla ilgili herhangi bir sorumluluk kabul edilmez, hiç bir şekilde hastalıkların tanı veya tedavisinde kullanılamazlar. Tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımamaktadır. Her türlü teşhis ve tedavi için lütfen doktorunuza danışınız. 

Klinikler, hastaneler ve doktorlarla herhangi bir ortaklığımız yoktur. Bir uzmana veya doktora danışılmadan bilinçsizce yapılacak herhangi bir uygulamadan doğabilecek zararlar veya karşılaşabileceğiniz beklenmedik durumlardan dolayı Istanbeautiful portalı sorumlu tutulamaz.

İlgili Yazılar

Trend Sayfalar

Saç Ekimi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey (2025 Rehberi)

Saç ekimi günümüzde yalnızca erkekler için değil, kadın saç...

İstanbul En İyi 10 Botoks Merkezleri ve Doktorları Rehberi

İstanbul botoks merkezleri, estetik ve medikal çözümler arayanlar için...

Cilt Tipine Göre Nemlendirici Seçimi Nasıl Yapılır?

Cilt sağlığınızı korumak için doğru nemlendirici seçimi büyük önem...

İstanbul En İyi 10 G5 Masajı Merkezleri ve 2025 Fiyatları

G5 masajı, İstanbul’daki estetik ve wellness merkezlerinde giderek daha...

Cilt Sıkılaştırma İçin En Etkili Yöntemler: Doğal ve Pro Çözümler

Zamanla cildin elastikiyetini kaybetmesi doğal bir süreçtir. Ancak, cilt...

İstanbul En İyi 10 Hydrafacial Cilt Bakımı Merkezleri 2025

Hydrafacial cilt bakımı İstanbul genelinde hem klasik bakım rutinlerine...

En İyi Anti-Aging Kremler ve İçerikleri Rehberi

Yaşlanma belirtileriyle mücadelede anti-aging krem kullanımı, cilt sağlığını korumanın...

En İyi 5 İstanbul Dövme Sildirme Merkezleri ve 2025 Fiyatları

İstenmeyen dövmelerden kurtulmak isteyenler için İstanbul dövme silme seçenekleri,...

Göz Altı Torbalarına Karşı Etkili Çözümler

Göz altı torbaları, yorgun ve yaşlı bir görünüm oluşturabilen...

İstanbul En İyi 10 Göz Altı Işık Dolgusu Merkezleri ve Doktorları

Göz altı bölgesindeki morluklar, çöküklükler veya yorgun görünüm, çoğu...